LUẬT CÁN BỘ CÔNG CHỨC: NHỮNG QUY ĐỊNH VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG CHỨC BẠN CẦN BIẾT

Trong môi trường Nhà nước, hiểu rõ và tuân thủ các quy định pháp luật là yêu cầu không thể thiếu đối với mỗi công chức. Bài viết này không chỉ cung cấp cái nhìn tổng quan về các quy định và nghĩa vụ quan trọng mà còn hướng dẫn chi tiết những điều bạn cần lưu ý để trở thành một công chức gương mẫu.
Hãy cùng 3M khám phá những quy định quan trọng, nghĩa vụ đạo đức và các điều khoản pháp luật chính mà bạn không nên bỏ qua. 

1. QUY ĐỊNH VỀ CÔNG CHỨC: NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý 

Trong quá trình làm việc, công chức phải tuân thủ nhiều quy định pháp luật nghiêm ngặt. Hiểu rõ và tuân thủ các quy định này không chỉ giúp công chức thực hiện tốt nhiệm vụ mà còn tránh được những rủi ro về mặt pháp lý. Dưới đây là những điểm quan trọng cần lưu ý:

a. Quy định về tuyển dụng và bổ nhiệm công chức

Căn cứ Chương IV, Mục 2 Luật Cán bộ, công chức 2008 (2019 sửa đổi)

• Quy trình tuyển dụng: Công chức phải được tuyển dụng thông qua các kỳ thi tuyển công chức, đảm bảo tính công khai, minh bạch và cạnh tranh công bằng. Kết quả thi tuyển là căn cứ để bổ nhiệm công chức vào các vị trí phù hợp với năng lực và yêu cầu công việc.
• Bổ nhiệm công chức: Sau khi được tuyển dụng, công chức có thể được bổ nhiệm vào các chức vụ khác nhau trong cơ quan nhà nước. Việc bổ nhiệm phải dựa trên nguyên tắc trung thực, khách quan, và phù hợp với năng lực, trình độ của công chức.

b. Quy định về nâng ngạch công chức

Căn cứ Chương IV, Mục 3 Luật Cán bộ, công chức 2008 (2019 sửa đổi)
Công chức muốn thăng tiến, nâng ngạch phải trải qua các kỳ thi hoặc xét duyệt theo tiêu chuẩn quy định. Việc thăng tiến không chỉ dựa vào thành tích và còn phải tuân theo quy trình, thủ tục do nhà nước quy định

c. Quy định về quyền và lợi ích của công chức 

• Quyền được đào tạo và phát triển: Công chức có quyền được tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu của công việc. Các khóa học này thường được tổ chức bởi cơ quan nhà nước hoặc các tổ chức đào tạo uy tín.
• Quyền được hưởng các chế độ phúc lợi: Công chức được hưởng các chế độ phúc lợi như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, và các chế độ khác theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, công chức còn có quyền được nghỉ ngơi, nghỉ phép, nghỉ lễ theo quy định của nhà nước.

d. Quy định về giữ gìn bí mật Nhà nước 

• Bảo mật thông tin: Một trong những quy định quan trọng đối với công chức là trách nhiệm giữ gìn bí mật nhà nước. Công chức không được tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước cho người không có thẩm quyền, hoặc sử dụng thông tin đó vào mục đích cá nhân.
• An toàn thông tin: Công chức cần thực hiện các biện pháp an toàn thông tin trong quá trình làm việc, bao gồm bảo vệ tài liệu, hồ sơ và các thiết bị công nghệ thông tin được giao quản lý. Vi phạm quy định về bảo mật có thể dẫn đến các hình thức xử lý kỷ luật nghiêm khắc.

2. NGHĨA VỤ VÀ ĐẠO ĐỨC CÔNG VỤ: TIÊU CHUẨN CHO CÔNG CHỨC 

Nghĩa vụ và đạo đức công vụ không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là những tiêu chuẩn quan trọng giúp công chức duy trì uy tín và lòng tin trong cộng đồng. Những yếu tố quan trọng cần lưu ý bao gồm:

• Trung thành và tận tụy với nhiệm vụ: Công chức phải luôn trung thành với Tổ quốc, với cơ quan nhà nước, và tận tụy trong việc thực hiện các nhiệm vụ được giao.
• Đạo đức nghề nghiệp: Giữ gìn đạo đức nghề nghiệp là yếu tố quan trọng để xây dựng lòng tin với đồng nghiệp và cộng đồng. Công chức cần tuân thủ các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, giữ gìn sự liêm chính và tránh các hành vi tiêu cực.
• Trách nhiệm xã hội: Công chức cần có trách nhiệm xã hội, tham gia vào các hoạt động cộng đồng và góp phần xây dựng xã hội văn minh, phát triển.

3. TÓM TẮT NHANH LUẬT CÁN BỘ CÔNG CHỨC: MẸO ÔN TẬP HIỆU QUẢ

*Bảng tổng hợp về từ khóa/ dấu hiệu nhận biết

Bạn có thể ôm trọn hàng trăm câu mà cho dù người hỏi có xoáy đến đâu thì Bạn vẫn xoay được.

Vấn đề	Phương án/ Dấu hiệu từ khóa để nhận biết
Người làm việc	CC: theo ngạch; Cơ quan (Bộ/ngành, UBND, Tổng cục, Cục, Vụ…) VC: theo chức danh nghề nghiệp; Đơn vị sự nghiệp (Trường, Bệnh viện, Viện, Trung tâm, Tạp chí…)
Phân loại	CC: Theo ngành nghề/cm ->5 (A, B, C, D, khác)        Theo ngạch ->6 (CVCC, CVC, CV, CS, NV, khác) VC: chức danh nghề nghiệp ->5 (Hạng I, II, III, IV, V)
Tuyển dụng, QL, SD (CC: NĐ 138); VC: NĐ115	CC: Ưu tiên cộng điểm V2 cho 3 nhóm đối tượng (7,5; 5; 2,5) Hội đồng TD: 05 hoặc 07TV (lẻ để còn biểu quyết)
	Tập sự CC loại (C: 12 tháng; B: 06 tháng) Tập sự VC (ĐH 12 tháng (riêng BS là 09thg); CĐ là 09 thg; TC 06thg)
	ĐK nâng ngạch cơ bản: CS->CV là 6 năm; CV->CVC là 9 năm; CVC->CVCC là 6 năm
	* Thời hạn:    Biệt phái CC: ko quá 03 năm    Bổ nhiệm: 05 năm    Thôi việc: giải quyết trong 30 ngày    Nghỉ hưu: trước 06 tháng ra TB; trước 03 tháng ra QĐ
Đào tạo, BD (NĐ 101)	* Điều kiện: CC: Công tác đủ 3 năm (ko kể tập sự) trong đó 2 năm liên tục HTT; Ko quá 40 tuổi nếu ĐT ĐH; cam kết cống hiến 2 lần thời gian ĐT) VC: Đã kết thúc tập sự (nếu có); cam kêt cống hiến 2 lần tg ĐT * Đền bù CF ĐT:        Tự ý bỏ học/bỏ việc/ đơn phương chấm dứt HĐ lviệc         Ko được cơ sở ĐT cấp bằng         Bỏ việc/ đơn phương chấm dứt HĐ lv khi chưa đủ tg công hiến * Hình thức BD: 4 (tập sự; tiêu chuẩn ngạch/chức danh; trước bổ nhiệm; theo yêu cầu VTVL/kiến thức/kỹ năng) * Nội dung BD: 5 (LLCT; QP&AN; QLNN; Kiến thức QL, chuyên môn; tiếng dân tộc, tin, NN). * Chứng chỉ BD: 3 loại (tiêu chuẩn ngạch/chức danh; chức vụ LĐ; yêu cầu VTVL/kiến thức/ kỹ năng).
Đánh giá (NĐ 90)	CC: 5 nội dung (chấp hành đường lối; phẩm chất; năng lực; kết quả thực hiện nv; tinh thần trách nhiệm; thái độ phục vụ) Xếp loại chất lượng (4 mức – HTXS, HTT, HT và Không HT) Tiêu chí đánh giá: HTXS-> HT100% nv và có ít nhất 50% vượt mức                                 HTT->HT 100% nv                                 HT-> không quá 20% chưa đảm bảo cl                                 Ko HT-> trên 50% chưa HT
Xử lý kỷ luật (NĐ 112)	* Hình thức: CC thường: 4 (Khiển trách; Ccáo; Hạ bậc lương; Buộc thôi việc) CC LĐ: 5 (Khiển trách; Ccáo; Giáng chức; Cách chức; Buộc thôi việc) VC: thường là 3 (Khiển trách; Ccáo; Buộc tv); LĐ là 4 (thêm cách chức) *Áp dụng buộc thôi việc nếu: tái phạm; lần đầu nhưng hậu quả đặc biệt nghiêm trọng; văn bằng, chứng chỉ giả; Nghiện)

*Tóm tắt nhanh một số điều khoản  

Điều 3. Các nguyên tắc trong thi hành công vụ (5):
Tuân thủ HP &PL;
Bảo vệ lợi ích của NN…;
Công khai, minh bạch, đúng thẩm quyền và có sự KTGS;
Bảo đảm tính hệ thống, thống nhất, liên tục, thông suốt và hiệu quả;
Bảo đảm thứ bậc hành chính và sự phối hợp chặt chẽ.
Điều 5. Các nguyên tắc quản lý cán bộ, công chức
1. Bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lý của Nhà nước.
2. Kết hợp giữa tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm và chỉ tiêu biên chế.
3. Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, chế độ trách nhiệm, phân công, phân cấp rõ ràng.
4. Việc sử dụng, đánh giá, xếp loại chất lượng[3] CB,CC phải dựa trên phẩm chất chính trị, đạo đức và năng lực thi hành công vụ.
5. Thực hiện bình đẳng giới.
Điều 38. Nguyên tắc tuyển dụng công chức
1. Bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan và đúng pháp luật.
2. Bảo đảm tính cạnh tranh.
3. Tuyển chọn đúng người đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và vị trí việc làm.
4. Ưu tiên tuyển chọn người có tài năng, người có công với nước, người dân tộc thiểu số.
* Một số khái niệm cơ bản (quan trọng):
Vị trí việc làm là công việc gắn với chức danh, chức vụ, cơ cấu và ngạch công chức để xác định biên chế và bố trí công chức trong cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Ngạch:  thể hiện thứ bậc về năng lực và trình độ CM, nghiệp vụ
Bổ nhiệm: được quyết định giữ một chức vụ/ ngạch
Miễn nhiệm: thôi giữ chức vụ, chức danh khi chưa hết nhiệm kỳ/ thời hạn.
Bãi nhiệm: cán bộ không được tiếp tục giữ  …khi chưa hết nhiệm kỳ.
Giáng chức: CB, CC lãnh đạo, quản lý bị hạ xuống chức vụ thấp hơn.
Cách chức: lãnh đạo, quản lý không được tiếp tục giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý
Điều động: CQ có thẩm quyền quyết định chuyển từ … này đến làm việc ở … khác.
Luân chuyển: được cử hoặc bổ nhiệm giữ một chức danh lãnh đạo, quản lý khác trong một thời hạn nhất định để tiếp tục được ĐT, BD và rèn luyện.
Biệt phái: được cử đến làm việc tại cơ quan, tổ chức, đơn vị khác
Từ chức: lãnh đạo, quản lý đề nghị được thôi giữ chức vụ.
* Nghĩa vụ:
- Điều 8. Nghĩa vụ của cán bộ, công chức đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân (4): Trung thành; bảo vệ danh dự; Tôn trọng, tận tụy; Liên hệ chặt chẽ; Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối
- Điều 9. Nghĩa vụ của cán bộ, công chức trong thi hành công vụ (6): Thực hiện đúng, đầy đủ … được giao; Có ý thức... bảo vệ bí mật nhà nước; Chủ động và phối hợp…;. Bảo vệ, quản lý và sử dụng hiệu quả.. tài sản; Chấp hành quyết định của cấp trên; Các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
- Điều 10. Nghĩa vụ của cán bộ, công chức là người đứng đầu (thêm 6 nghĩa vụ về chỉ đạo, lãnh đạo)
* Quyền:
- Điều 11. Quyền của cán bộ, công chức được bảo đảm các điều kiện thi hành công vụ (4 quyền): quyền tương xứng với nv; bảo đảm trang thiết bị làm việc; cung cấp thông tin;  Được ĐT, BD; Được PL bảo vệ khi thi hành công vụ.
- Điều 12. Quyền của cán bộ, công chức về tiền lương và các chế độ liên quan đến tiền lương (2): lương, thưởng, thêm giờ, công tác phí…
 - Điều 13. Quyền của cán bộ, công chức về nghỉ ngơi: nghỉ lễ, tết, việc riêng
- Điều 14. Các quyền khác
* Đạo đức, văn hóa giao tiếp:
- Điều 15. Đạo đức: Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư
- Điều 16. Văn hóa giao tiếp ở công sở: thái độ; tinh thần đoàn kết, khách quan; mang phù hiệu
- Điều 17. Văn hóa giao tiếp với nhân dân: gần gũi, lịch sự; không cửa quyền, gây phiền hà
*. Những việc KHÔNG được làm:
- Liên quan đến đạo đức công vụ (4): Trốn tránh, thoái thác, gây mất đoàn kết, tự ý bỏ việc hoặc tham gia đình công; Sử dụng tài sản trái pháp luật; Lợi dụng, lạm dụng..để vụ lợi; Phân biệt đối xử.
- Liên quan đến bí mật nhà nước: Tiết lộ thông tin bí mật; Công việc liên quan bí mật nhà nước thì trong thời hạn ít nhất là 05 năm ko được làm việc có liên quan
- Khác
* Phân loại: Theo ngạch ->6 (CVCC, CVC, CV, CS, NV, khác)
 
=>> Tải xuống phần tóm tắt đầy đủ Luật cán bộ, công chức và các văn bản trọng tâm khác khi đăng ký khóa luyện kiến thức chung